Pocztówka nr 50 (z Zabrza, z Pstrowskim)

Idziemy przez Zabrze, w którym jesteśmy pierwszy raz, pogoda śmieszno-straszna, bo świeci słońce, a chwilę potem wali w twarz zadymka, chwilami naraz świeci słońce i wali zadymka. Zbliżając się do jakiegoś pomnika, spytany, co to za pomnik, dla żartu odpowiadam (będąc w nastroju ironicznym, wywołanym tą pogodą śmieszno-straszną): – To zapewne pomnik Wincentego Pstrowskiego. – Podchodzimy bliżej, czytam na pomniku: „Wincentemu Pstrowskiemu”.

Czyli doskonała zgodność formy z tematem.

Zanim trafiłem do Zabrza, czytałem o nim, więc pewnie i o pomniku Pstrowskiego. Nie zwróciłem jednak uwagi na tę informację, bo raz – gardzę pomnikami, dwa – przyjąłem, że jeśli się coś takiego uchowało, to na jakimś przyfabrycznym ustroniu, nie w środku miasta. Nie doczytałem, że to bohater lokalny (choć urodzony w kieleckiem) – że socjalistyczny pot Pstrowskiego wsiąkał w zabrzańską ziemię, czy raczej w zabrzański węgiel. Coś mi się więc w podświadomości musiało kołatać, lecz tylko w podświadomości.

Swoją drogą – jako turysta cieszę się, że ten pomnik zachowano, ale czy chciałbym go na co dzień oglądać jako mieszkaniec, zwłaszcza np. mieszkaniec zwolniony z kopalni albo pracujący na umowie śmieciowej? Czy nie budziłoby we mnie wówczas furii hasło: Kto da więcej niż ja?

Na koniec nie mogę bez anegdotki: Pstrowski do końca życia będzie mi się kojarzył z ulicą jego imienia, na którą musiałem jako licealny pierwszak dymać trzy razy w krótkich odstępach czasu celem wylegitymowania się z biletu miesięcznego, bo zapominałem mieć go przy sobie, a wskutek potwornego pecha byłem w cztery miesiące trzy razy łapany przez kanarów. Pech ten uderzał mnie po kieszeni, bo po okazaniu miesięcznego karę anulowano, ale jakiś jej procent przepadał jako koszty operacyjne – co mnie wtedy wystarczająco trzepało. Przede wszystkim jednak potworną stratą czasu były dla mnie wycieczki na biegnącą wzdłuż ogrodzenia huty ulicę Pstrowskiego, gdzie mieściły się odpowiednie agendy MZK – mieszkałem na Służewie, metra nie było, jazda autobusem w jedną stronę trwała z półtorej godziny. Dziś ta ulica nazywa się Zgrupowania AK Kampinos, huta nie działa, a ja mam od tamtych czasów nerwicę: nawet jeden przystanek trudno mi przejechać na gapę.